در میان تجهیزات و وسایل کوهنوردی، کفش کوهنوردی معمولا از مهمترین وسایل محسوب میشود. همچنین کفشهای کوهنوردی از گرانترین وسایل کوهنوردی به حساب میآیند. در هنگام خرید و یا انتخاب کفشهای کوهنوری باید دقت زیادی داشت زیرا کفشها از تاثیرگذارترین عوامل در سلامتی کوهنورد هستند. در صورتی که کفش کوهنوردی بخرید که بسیار گرم و یا بسیار سرد باشد دیگر لذتی از کوهنوردیتان نمیبرید. همیشه دقت کنید که قبل از خرید کفش کوهنوردی تعیین کنید که چه کفشی و مناسب برای چه محیطی را احتیاج دارید؟ کفشی که قصد خریدش را دارید برای کوههای کم ارتفاع که دارای مسیر ساده هستند میخواهید یا کوههایی که نیاز به کوهنوردی حرفهای دارد؟ برای کدام فصل از سال کفش را احتیاج دارید؟ پس از یافتن پاسخ این سوالات باید با خصوصیات برجستهی کفشهای کوهنوردی آشنا شوید. در نهایت مطابق با هدف خود بهترین نوع آن را انتخاب و خریداری کنید.

کفش کوهنوردی مناسب تابستان
در صورتی که قصد دارید در مسیری کوهنوردی کنید که ساده است و دارای سنگ و چاله نیست و بیشتر حالت پیادهروی دارد تا کوهنوردی، بهتر است از کفشهایی استفاده کنید که کف آنها صاف و بدون استوک است. این کفشها باعث میشوند تا بتوانید راحتتر حرکت کنید. امثال این کفشها بهگونهای است که سطح خیلی صافی ندارد و شبیه به کفشهایی که در خیابان میپوشید نیست و استوک زیادی هم ندارد که سنگین باشد و با هربار راه رفتن احساس کنید پای شما به زمین چسبیده است!
کفش کوهنوردی مناسب زمستان
در صورتی که در فصل زمستان و در محیط دارای برف و یخبندان قصد کوهنوردی دارید بهتر است از کفشهای استوکدار استفاده کنید که از 2 لایه چرم ساخته شده است و دارای ساق بلند میباشد. دلیل استفاده از 2 لایه چرم در ساق کفش این است که در مناطق با برف خیلی سنگین پای شما از شدت سرما اذیت نشود.
توجه به ویژگیهای مهم کفش کوهنوردی
ضد آب بودن
از نکاتی که در هنگام خرید کفش کوهنوردی باید به آن دقت کنید این است که کفش حتما ضد آب باشد. منظور از ضد آب بودن Gore-tex است. این اصطلاح در حقیقت به تکنولوژی گفته میشود که در ساخت و تولید پارچههای ضد آب مورد استفاده قرار میگیرد. در هنگام برخورد آب با کفش نباید پا و یا جوراب شما خیس شود و نباید آب وارد درون کفش شود.
جنس رویه کفش
یکی از دلایل گرانی کفشهای کوهنوردی این است که جنس رویه آنها در برابر ساییدگی و پوسیدگی مقاومت بسیار بالایی دارد. توجه به رویه کفش در هنگام خرید بسیار مهم است.
وزن کفش
وزن کفش معمولا بستگی به نوع فعالیت مورد نظر شما دارد. توصیه میشود کفش کوهنوردی سبک باشد تا امکان راحتتر برای شما آسانتر شود. البته ناگفته نماند که ممکن است کفشهای کوهنوردی به دلیل وجود لایه میانی سنگینتر کمی سنگین باشند.

زیره کفش
توجه به زیرهی کفش نیز یکی از عوامل بسیار مهم در انتخاب کفش کوهنوردی مناسب است. ابتدا باید تعیین کنید که کفش را برای چه محیطی میخواهید استفاده کنید و بعد به زیره کفش دقت کنید. توجه به اینکه زیره کفش آجدار است و یا چه نوع برآمدگیهایی دارد بسیار مهم است.

لایه میانی
لایه میانی کفش کوهنوردی از قسمتهای بسیار مهم کفش محسوب میشود. در واقع این لایه میانی است که تاثیر مستقیم در خستگی پای شما دارد. در صورتی که جنس لایه میانی کفش شما از موادی مانند EVA ساخته شده باشد کفش بسیار مناسبی شمرده میشود.

قابلیت دماخوری کفش
یکی دیگر از نکاتی که در هنگام خرید کفش کوهنوردی باید به آن دقت کرد قابلیت هواخوری کفش است. البته این قابلیت در زمستان اهمیتی ندارد و صرفا گرم نگه داشتن پای شما حائز اهمیت است. ولی در 3 فصل دیگر سال بهتر است کفش بهگونهای طراحی شده باشد که از عرق کردن زیاد پوست جلوگیری کند و بتواند پای شما را خنک نگه دارد. در طراحی اینگونه کفشها از ترفندهایی استفاده میشود که دمای درون کفش هدر نرود و باعث سرمازدگی پای انسانها درون کفش نشود.
انواع کفشهای کوهنوردی
کفشهای کوه پیمایی Trekking
در هنگامی که قصد دارید کوهنوردی طولانی مدت داشته باشید توصیه میشود که از کفشهای سبک استفاده کنید. همچنین بهتر است کفش دارای ساق بلند با ارتفاع 14 الی 19 سانتیمتر باشد. دلیل بلند بودن ساق کفش این است که کفش بتواند پای شما را محکم و ثابت نگه دارد. این نوع کفش دارای زیرهی انعطافپذیری است و در رویه آن از چرم و یا پارچههای ضد آب استفاده شده است. این کفش همچنین برای کوهنوردی در مسیر بدون برف و حتی جنگلی و کویری نیز مناسب است. توصیه میشود از این مدل کفش بهخاطر داشتن دوخت روی کفش در زمستان و در مسیرهای سنگلاخی استفاده نشود.

برندهای ایرانی و خارجی از این مدل کفش دارند که در زیر به آنها اشاره شده است:
برندهای ایرانی: لاوان، پایار، تبریز کسرا، آسیا
برندهای خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT, ASOLO, lA SPORTIVA , MILLET
کفش کوهنوردی Mountaineering
این کفشها اصولا برای کوهنوردیهای نیمه سنگین مناسب هستند زیرا دارای ساق بلندی با ارتفاع 14 الی 19 سانتیمتری میباشند. از این ساق برای جلوگیری از پیچ خوردن پای شما هنگام کوهنوردی استفاده میشود. این کفشها نسبت به سایر کفشهای کوهپیمایی انعطافپذیری کمتری دارند. بهتر است از این کفشها در 3 فصل اول سال و برای تفریحات سبک زمستانی استفاده شود و از آنها برای کوهنوردیهای طولانی مدت و سنگین زمستانی استفاده نشود. در صورتی که این کفشها دارای لایه گورتکس باشند میتوان با اطمینان خاطر از آنها در پیمایشهای سبک در برف استفاده کرد. این نوع کفشها برای استفاده در مناطق یخزده مناسب نیستند.

کفش کوهنوردی سنگین High Mountain
به این کفشها، کفش سنگین یک پوش گفته میشود. این کفشها به شدت سنگین هستند و مقاومت بالایی دارند. زیرهی این کفشها منعطف نیست. این کفشها برای حرکت روی برف و یخ مناسب هستند. با استفاده از این کفشها میتوانید تا ارتفاع 5000 متر را کوهنوردی کنید. در صورتی که در مکانهای بدون برف از این کفشها استفاده کنید پای شما تاول میزند. توجه داشته باشید که به تاریخ تولید این کفشها در هنگام خرید دقت کنید زیرا رویه آنها دارای چسب و دوخت ذوبی است و تاریخ انقضا دارد. تمامی این کفشها دارای قابلیت نصب گرامپون است. گرامپون در واقع تیغههایی فلزی در کف کفش است.

برندهایی که این مدل کفش را دارند:
برندهای ایرانی: لاوان
برندهای خارجی: BESTARD , SCARPA ,MAMMUT, ASOLO, lA SPORTIVA MILLET
کفش کوهنوردی سنگین دو پوش Expedition
به این کفش کوهنوردی اصطلاحا کفش سنگین دو پوش گفته میشود و در تمامی فصول کاربرد دارد. از این کفشها برای کوهنوردی حتی تا 7000 متر نیز میتوان استفاده کرد. این کفشها دارای زیره سفت و بدون انعطاف هستند و بهجای بند کفش از چسب در روی کفش استفاده شده است. دلیل اصطلاح دو پوش این است که این کفش دارای یک پوش است که کفش کوچکی بوده و دقیقا هماندازه پای کوهنورد است و خود این کفش درون کفش بزرگتری قرار دارد که کفش اصلی است. در هنگام استراحت در چادر میتوان با کفش کوچکتر وارد شد و فقط کفش اصلی و بزرگتر را از پا درآورد. توصیه میشود قبل از رفتن به کوهنوردی اصلی یکبار برای تمرین در برنامههای سبک از این کفش استفاده کنید. این کفش نیز نباید در مسیرهای غیربرفی استفاده شود. تمام این کفشها قابلیت نصب گرامپون دارند.

کفشهای سه پوش هیمالیانوردی (Expedition)
این کفشها برای کوهنوردی تا ارتفاع 8000 متری در زمستان مورد استفاده قرار میگیرند. این کفش بسیار سنگین و مقاوم بوده و مناسب صعود به کوههای هیمالیا است. این کفش جزو سختترین کفشهای کوهنوردی است و هیچگونه انعطافی ندارد و برای مناطق بسیار سرد و برفی و یخی بسیار مناسب هستند. پوشش اول این کفش بلندتر است و بر روی کفش قرار میگیرد و دور آن دوخته میشود و کل کفش و رویه آن را در بر میگیرد. در کف این کفشها میتوان گرامپون نصب کرد.

کفشهای سنگنوردی
در واقع به این کفشها، کتانی سنگ نیز گفته میشود. این کفشها صرفا برای سنگنوردی، دیوارنوردی و صخرهنوردی کاربرد دارند و از موادی با شکل خاصی تهیه میشوند. این کفشها در قسمت پنجه که بیشترین فشار را متحمل میشود دارای مقاومت و استحکام زیادی است.


نحوهی مراقبت از کفش کوهنوردی
کفشهای کوهنوردی با توجه به اهمیت زیادی که برای استفاده در شرایط سخت دارند باید مورد توجه و مراقبت قرار بگیرند. با نگهداری صحیح از آنها میتوان طول عمر و کارایی این کفشها را افزایش داد. ممکن است در صورت عدم نگهداری صحیح، ضدآب بودن آنها از بین برود. نگهداری از کفش با توجه به نوع و جنس کفش تعیین میشود و با مطالعهی دفترچه راهنمای آن میتوان از طرز صحیح مراقبت اطلاع پیدا کرد.
نکات مهم در هنگام خرید کفش کوهنوردی
- کفشی را انتخاب کنید که اندازهی پای شما باشدو حتی بعد از چندین ساعت راه رفتن نیز احساس درد و یا خستگی نکنید. کفش باید نه تنگ باشد که پای شما را زخمی کند و نه گشاد باشد که پای شما تاول بزند.
- بهتر است بین پاشنهی پای شما و انتهای کفش به اندازه یک بند انگشت فاصله وجود داشته باشد.
- بعد از اینکه کفش را پوشیدید یک ضربه با پا به دیوار بزنید اگر که ضربه مستقیم به پای شما وارد نشد پس کفش مناسبی را انتخاب کردهاید.
- در طول پیمایش کفش خود را خشک نگه دارید.
- در هنگام خرید کفش کوهنوردی حتما با خود یک جفت جوراب ضخیم ببرید.
در ادامه چند مدل از کفشهای محبوب کوهنوردی را به شما عزیزان معرفی میکنیم.
مدل های محبوب کفش کوهنوردی

کفش کوهنوردی کلمبیا و سالومون
برای دماهای زیر 20 درجهی سیلیسیوس معمولا از این کفش استفاده میشود. این کفش زیرهی انعطافپذیری دارد و برای حرکت روی یخ مناسب است.

کفش کوهپیمایی هامتو
این مدل کفش برای کوهپیمایی در مسیر ناهموار مناسب است و در فصل زمستان نیز کاربرد دارد. این کفش از چرم مصنوعی و پارچه مقاوم برزنتی ساخته شده است. همچنین قابلیت شستشو نیز دارد. اندازه ساق پای مناسبی برای جلوگیری از پیچخوردگی پای شما دارد. دارای آستر ضد تعریق میباشد. زیرهی این کفش در زمستان از لغزش جلوگیری میکند.

کفش سنگنوردی لاوان
این کفش که کاری ارائه شده از تولیدی لاوان است دارای زیره با جنس ایکس اس گریپ 2 میلیمتری است. تکنولوژی استفاده شده در این کفش no-edge میباشد. در این تکنولوژی تمرکز نوک کفش بر روی گیره است.